In Mariënstede vzw kregen ze de vraag van een elektro bedrijf of het haalbaar was een koperrecyclage stripatelier op te starten. In Mariënstede hadden ze reeds jaren ervaring met een kurkatelier waar wijnkurken vermalen worden tot kurkgranulaat, een uitstekend isolatiemateriaal om houtskeletwanden te isoleren.
Opgravingen in het noorden van Irak hebben aangetoond dat koper al gebruikt werd rond 8700 v.C. Van de Sumeriërs en Egyptenaren is bekend dat zij 3000 v.C. reeds koper smolten en gebruikten om brons te maken. Ook in China werden hoogwaardige bronzen voorwerpen uit 1200 v.C. gevonden. In de mythologie werd koper, vanwege de mooie glans, regelmatig geassocieerd met Aphrodite. Het Romeinse Rijk verkreeg koper (Cu) voor het grootste deel van het eiland Cyprus, waar de naam koper ook vandaan komt (Cuprum is afgeleid van het latijn “aes cyprium”, hetgeen betekent “erts van Cyprus”). Zuiver koper is te zacht voor de meeste toepassingen. Hippocrates gebruikte de koper voor de kiemdodende werking en doorbloeding bevorderende eigenschappen, maar ook tegen zweren en spataderen. Een paar honderd jaar later beschreef Paracelsus de positieve beïnvloeding door koper voor de psyche. Koper en gezondheid worden dus al duizenden jaren aan elkaar gelinkt vanwege heel diverse positieve effecten.
“Overal waar koper wordt gebruikt zoekt men een samen-voeging, een verbintenis of een omhelzing.” (De alchemie der metalen)
Koper (Cu) is één van de meest voorkomende sporenelementen in het menselijk lichaam. Het is betrokken bij de vorming van bindweefsel en botten. Het zorgt ook voor de vorming van pigment van het haar en een goede werking van het afweersysteem. In de alchemie is koper het metaal dat aangewend wordt om te omhullen, te omarmen, zoals Venus aanzien werd als de "godin van de liefde" die haar minnaars omarmt. Van oudsher gaven de grote religies uitdrukking aan deze beschermende taak doordat zij de torens van hun kathedralen overtrokken met een koperen dak, bewust of onbewust het Venusmetaal aanwendende voor de taak waartoe het binnen deze natuur geroepen is. In de elektrotechniek is koper het aangewezen materiaal voor het maken van een verbintenis.
5.000 jaar geleden ontdekte men voor het eerst dat koper kan worden versterkt als het wordt vermengd met andere metalen. De twee meest bekende koper legeringen zijn brons (koper en 10-30% tin) en messing of geelkoper (55-70% koper en 45-30% zink).
Koper recycling en Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen.
Koper is een onmisbaar product in onze industriële realiteit. De toepassingen van koper zijn legio: Muntgeld, elektro- (magneten, contactoren, motoren, transformatoren, generatoren…), koperdraad, koperspiraaltje, kunstwerken, sierraden, muziekinstrumenten, elektrische circuits, dakbedekking van gebouwen, elektronica, de vele verbindingen met koper...
Recycling van grondstoffen, zoals koper, kan schaarste tegengaan. Koper leent zich uitermate om te hergebruiken. Doordat de vraag de afgelopen jaren meer is gestegen dan het aanbod, zullen op termijn de bovengrondse reserves opraken en zal de koperprijs vermoedelijk verder gaan stijgen.
Er is een groot prijsverschil tussen ongepelde koperdraad (elektriciteitskabel) en gepelde koperdraad. Gestript koper is veel meer waard. Eind juli 2017 betaalde men voor Millberry/handgepeld koper 4,40 Euro/kg. Voor (ongestript) koper met isolatiemantel is dit slechts 1,30 Euro. Koper is een beursgenoteerde grondstof. De prijs van oud koper fluctueert dagelijks. Begin 2011 piekte de koperprijs en nu zit koper, als gevolg van de wereldwijde economische malaise, in dalende lijn, een berenmarkt dus. Maar de koperkoers is momenteel uit het dal geklommen. De niet onaardige meerwaarde van gepelde koperdraad laat toe om te investeren in een mens- en milieuvriendelijk recyclage-atelier.
Grondstoffen worden steeds schaarser. Recycleren is bijgevolg meer dan aangewezen. Het Sorteren van koper en koper recycling is voor een bedrijf zowel kostenverlagend als milieusparend. Elektro bedrijven beschikken over heel veel resten van kabels en draden. Vroeger werd de isolatiemantel er gewoon afgebrand. Dat leverde enerzijds zuiver koper maar anderzijds moest je de zeer ongezonde zwarte rook er bijnemen. Je kan de koperdraad met een striptang pellen, maar dit is een lastige en tijdrovende bezigheid die niet binnen de motorische mogelijkheden van de atelierdeelnemers lag. Er bestaan ook dure stripmachines die het pletten bijna automatisch voor je doen. De professionals draaien de kabels tussen twee walsen. Het koper wordt door de isolatie geplet. De isolatiemantel valt als een banaanschil van de koperaders af.
Een kleine wals zelf maken, zonder hulp van ervaren constructeurs, leek niet meteen aangewezen. Mariënstede vzw stuurde haar dochter Hilde.zon op pad. Ze had een topontmoeting met twee ervaren vrijwilligers, metaalconstructeurs uit Poperinge. Deze ‘brains in motion’ toverden een prototype van zowel een koperknip- als een koperstripmachine tevoorschijn. Willy.zon realiseerde, in nauw overleg met de constructeurs en de begeleiders, de besturing van de stripteuse. Mariënstede vzw kon deze machine gratis gebruiken en uittesten in hun K3 recyclage-atelier.
